APRESA WAARNEMER OVERDRACHT ‘KRIMSCHATTEN’ AAN OEKRAÏNE.

Oekraïne heeft de archeologische museumstukken – de zogenoemde ‘Krimschatten’ – terug. Afgelopen zondag zijn de objecten teruggekeerd in Kiev na negen jaar opgeslagen te zijn geweest in het Allard Pierson. Apresa heeft in die jaren het beheer en ook afgelopen maand de overdracht aan het National Museum of the History of Ukraine onafhankelijk waargenomen.

In 2014 werd de tentoonstelling De Krim – Goud en Geheimen van de Zwarte Zee gehouden in het Allard Pierson. In dat jaar werd de Krim geannexeerd door Rusland. Vervolgens maakten zowel de Krimmusea als de staat Oekraïne aanspraak op de collectie.

Het Allard Pierson werd daarmee geconfronteerd met de vraag aan wie zij de collectie diende te retourneren. Moesten de objecten terugkeren naar de musea op de Krim, die nu onder de Russische staat vielen, of naar Oekraïne, dat stelde dat de werken deel uitmaakten van haar nationaal erfgoed?

Het Allard Pierson besloot de uitspraak over de rechtmatige eigenaar af te wachten. Na een jaren slepend juridisch conflict met een geopolitieke dimensie, besliste de Hoge Raad in juni 2023 dat de Krimobjecten toebehoren aan de staat Oekraïne.

De archeologische voorwerpen vertellen het verhaal van de rijke geschiedenis van de Krim als kruispunt van onder andere de Scyitische, Gotische en Griekse cultuur. Het gaat om gouden sieraden, gouden plaquettes, Griekse en Romeinse stenen ornamenten en keramiek. Chinese lakkistjes die via de Zijderoute op de Krim zijn terechtgekomen laten zien hoe de regio een centrum was tussen Azië en Europa.

Vanwege de onduidelijkheid over het eigendom van de collectie had het museum noodgedwongen deze bijzondere en conditioneel fragiele objecten veel langer in beheer dan voorzien. Naast de eigen museale zorg door het Allard Pierson, heeft Apresa als onafhankelijke partij sinds 2014 op frequente basis inspecties verricht. De inspecties bestonden uit het controleren van de conditie, de opslag en het beheer.

Apresa heeft tijdens de periode van overdracht gewaarborgd dat de inspectie, verpakking en overhandiging van de collectie aan het National Museum of the History of Ukraine verliep volgens protocol en de museale regels.

Met de overdracht van de collectie komt een eind aan wat door de medewerkers van Apresa is ervaren als een bijzonder project. Erik Kussendrager (taxateur en director bij Apresa): ‘Wij zijn blij dat het culturele erfgoed na bijna tien jaar is teruggekeerd naar de rechtmatige eigenaar en hopen dat de objecten snel in veilige omstandigheden kunnen worden getoond’.